ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΣ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΣ Η ΣΥΝΔΕΣΗ

«Ελλάς γαρ μόνη ανθρωπογενή φυτόν ουράνιον και βλάστημα Θείον ηκριβωμένον,
λογισμόν αποτίκτουσα οικειούμενον επιστήμην»Ιησούς Χριστός

Η Ιστορία καταγράφει και η ζωή μέσα από την καθημερινότητα επιβεβαιώνει ότι ο άνθρωπος του 21ου κυρίως αιώνα σε μεγάλο ποσοστό βρίσκεται σε ηθική κατάπτωση. Το ανησυχητικό σήμερα είναι ότι ενώ μπορεί δεν προσπαθεί να προδιαθέσει τον εαυτό του – τις δυνάμεις του, με τα τεράστια ηθικά και πνευματικά αποθέματα που περικλείει μέσα του, προκειμένου να νικήσει τον κακό εαυτόν του και (φορώντας την στολή) του καλού και του ωραίου, που εκφράζει τους «καρπούς του πνεύματος», και μέσω αυτών προβάλλουν οι αρετές της ζωής – να φθάσει με άσκηση και γνώση της αλήθειας στην εσωτερική καλλιέργεια της ψυχής…

Εκτιμάμε ότι με τον τρόπο αυτό – μέθοδο θα επέλθει ισορροπία, τάξη, μέτρο, ρυθμός και αρμονία στη ζωή του ανθρώπου και στις κοινωνικές του σχέσεις με πνεύμα επικοινωνίας – αναγκαίας και απαραίτητης για την επιβίωσή του, αλλά και προκειμένου να αντιμετωπίσει τα αρνητικά και ξενόφερτα ρεύματα της εποχής – τα οποία συνεχώς τον περισφίγγουν, και ημέρα με την ημέρα τον καθιστούν ανίκανο να αντιδράσει.

Όμως, συχνά ακούγονται ορισμένες φωνές ευαίσθητων ανθρώπων, άλλοτε χαμηλές, της Επιστήμης – κάποτε δυνατές από τον χώρο της Εκκλησίας της Πνευματικής κοινωνίας – Λογοτεχνίας, και κυρίως από τον απλό Λαό που ρωτάει και ρωτάμε: Πού πηγαίνουμε; Πού οδηγούμαστε; Ποιος φταίει; Ας κάνουμε κάτι – μια προσπάθεια έστω για να καταδείξουμε – επιβεβαιώσουμε ότι είμαστε ορθόδοξοι Έλληνες, με αρχές, αρετές και αξίες, αντάξιοι απόγονοι των Μεγάλων Προγόνων μας – Για τα παιδιά μας – Για την Ιστορία, τον Πολιτισμό – Για την Ελλάδα μας! Για τους πυλώνες: Πίστη – Πατρίδα – Οικογένεια – για την αλήθεια. Παρά τις ελάχιστες αυτές φωνές που ακούγονται υπάρχει συνεχής αδράνεια, αδιαφορία, ένας «μοντέρνος» ωχ αδελφισμός.
Ενέργειες και πράξεις που έχουν και θα συνεχίσουν να έχουν τις επιπτώσεις τους στον άνθρωπο, στην κοινωνία – στον Λαό. Εμείς οι Έλληνες δεν έχουμε συγγένεια με κανένα έθνος ή λαό που να σταθεί με συμπάθεια στην λύση των προβλημάτων που οι μεγάλοι μας έχουν δημιουργήσει.

Κατά συνέπεια σήμερα περισσότερο από κάθε άλλη εποχή θα πρέπει να είμαστε ενωμένοι, και αδελφωμένοι, και όχι διχασμένοι – προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις των καιρών και τις εναντίον μας επιβουλές – άδικες, προκλητικές – συκοφαντικές, που δεν είναι άσχετες με όσα συμβαίνουν σήμερα στον Πλανήτη μας. Θεωρήσαμε σκόπιμο να ασχοληθούμε με το θέμα αυτό που όλους ενδιαφέρει και προβληματίζει…
Αν και η Ιστορία μαρτυρεί – ομολογίες μεγάλων όλων των εποχών όπως: Οράτιος, Σίλερ, Γκαίτε, Τσώρτσιλ και τόσοι άλλοι που με τους γνωστούς ύμνους, μίλησαν για την ακτινοβολία του Ελληνικού Πνεύματος και το μεγαλείο της Ελλάδος.

Όμως εύκολα φαίνεται να ξεχνούν σήμερα οι επίγονοί τους – τι πρόσφερε, κατά τον μακραίωνα βίο  της «η Ελλάδα στους Λαούς και τα έθνη», χθες, σήμερα και τι, ενδέχεται να προσφέρει και αύριο.
Χωρίς πρόθεση ή διάθεση να θίξουμε έθνη ή λαούς πρέπει να τονισθεί με βάση την ιστορία και την παράδοση ότι η «η Ελλάδα – ο Ελληνικός Λαός» είναι χαρισματικός. Αυτό συμπεραίνεται από την διαχρονική πορεία του Ιστορικού βίου των Ελλήνων, την φιλοσοφική ιδέα και σκέψη, την θετική επίδραση που είχε το αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα και ο Πολιτισμός στην Χριστιανική Πίστη, και στην κατανόηση της Θείας διδασκαλίας του Χριστού, ο οποίος δια της Αναστάσεώς του δώρισε στον άνθρωπο ζωήν την αιώνιον.

Για να γίνουν κατανοητές οι έννοιες αυτές και τούτο έχει ιδιαίτερη σημασία, παραθέτουμε την πιο κάτω Ευαγγελική περικοπή: Όταν πήγαν  προς συνάντηση του Χριστού Έλληνες, ο Ιησούς Χριστός απεκρίνατο αυτοίς κατά το Ιερό Ευαγγέλιο και είπεν: «Ελήλυθεν η ώρα ίνα δοξασθεί ο Υιός του Ανθρώπου! Και συνέχισε με την φράση: «Ελλάς γαρ μόνη ανθρωπογενή φυτόν ουράνιον, και βλάστημα Θείον ηκριβωμένον, λογισμόν αποτίκτουσα οικειούμενον επιστήμην» δηλαδή: «Τώρα ήλθε η ώρα η ορισμένη για να δοξασθεί ο Υιός του Ανθρώπου! Γιατί μόνη η Ελλάς και εξ ορισμού διακρίνεται σαν φυτό ουράνιο και Θείο βλάστημα, εξακριβωμένο, εγέννησε τον λογισμό και οικειοποιήθηκε την επιστήμη!»… Αυτή η ρήση (χειρόγραφο του Ευσεβίου του Παφιλίου, επισκόπου Καισαρείας 265 μ.Χ., ανακαλύφθηκε από τον καθηγητή Ε. Πρόκον, ο οποίος ιστοριοδιφώντας στις βιβλιοθήκες του Βατικανού ως επίτιμος καθηγητής ξένων πανεπιστημίων βρήκε το πλήρες κείμενο, πηγές: εφημ. Έθνος 2003/16-2-03 Ελεύθερη Ωρα – Νέοι Άνθρωποι, 25-11-05.

Η φράση αυτή τίθεται υπόψη των θεολόγων ερευνητών, των μελετητών για την περαιτέρω διερεύνηση του θέματος. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι η Καινή Διαθήκη μεταφράστηκε πρώτα στα Ελληνικά καθώς και πολλά εκκλησιαστικά συγγράμματα. Επίσης δεν είναι άσχετο ότι κατά την διαδρομή της πορείας του στην γη ο Ιησούς μιλούσε και με παραβολές και στην πράξη με θαύματα.
Την ρήση αυτή του Ιησού αν την μελετήσουμε σε βάθος θα διαπιστώσουμε ότι ο Χριστός ανέμενε την επίσκεψη αυτή, προκειμένου να εκπληρώσει την αποστολή του στην γη σύμφωνα με το Θείον Σχέδιο. Έτσι δεν είναι άσχετο το γεγονός ότι εμείς οι Έλληνες Χριστιανοί Ορθόδοξοι, παρά τους δύσκολους καιρούς που περάσαμε – κατέχουμε (διαχειριζόμαστε – διοικούμε) τους Αγίους Τόπους, το Άγιον Όρος, τα Πατριαρχεία Κωνσταντινουπόλεως, Ιεροσολύμων, Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και κυρίως στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως – στον Οικουμενικό Πατριάρχη υπάγονται όλα τα Ορθόδοξα Πατριαρχεία, των απανταχού της γης Ορθοδόξων Χριστιανών.

Επίκαιρη ακούεται και η φωνή του ποιητή: Σ’ εσένα Ελλάδα έταξε ο Θεός/ τα ιερά κειμήλια και τα Θεία. Να τα φρουρεί, να τα κρατάει ο Ρωμιός/ σαν μένει του Θεού ο Εκλεκτός/ αυτός να έχει τα κλειδιά και την σοφία…
Η δεύτερη έννοια του «χαρισματικού έθνους – χαρισματικός λαός», αναφέρεται στο Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα και τον Πολιτισμό. Τότε που ήκμαζε ο Ελληνικός Πολιτισμός και οι Έλληνες ησχολούντο με βαθιές έννοιες Φιλοσοφίας και Μεταφυσικής. Τότε που οι άλλοι λαοί λάτρευαν κυρίως τα είδωλα, οι Έλληνες Φιλόσοφοι μιλούσαν και πίστευαν στην αθανασία της ψυχής. Ο Σωκράτης έλεγε: «Όλων των ανθρώπων οι ψυχές είναι αθάνατες των δικαίων αθάνατες και θείες. Για το αγαθό – τον Θεό και την δύναμη των αρετών μιλούσε ο Πλάτων, ο οποίος έλεγε: «Θεός είναι η αλήθεια, και το Φως η σκιά του». Το να νικάς τις αδυναμίες σου άνθρωπε, πασών των αρετών πρώτη και αρίστη.

Τέσσερις είναι οι κύριες αρετές κατά Πλάτωνα: Φρόνηση, ανδρεία, σωφροσύνη και δικαιοσύνη. Ο Αριστοτέλης, ένα από τα μεγαλύτερα πνεύματα, τετρακόσια και χρόνια προτού έρθει ο Χριστός στην γη, πίστευε στον Θεό – ως Κυβερνήτη και δημιουργό του Κόσμου. Ας παρακολουθήσουμε την σειρά των σκέψεών του – δεδομένου ότι αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία: «Στον κόσμο παρατηρούμε παντού την κίνηση ως αιτία. Αφού προχωρήσουμε προς τα πίσω, φθάνουμε σε μια αρχική κίνηση. Αυτή όμως η κίνηση δεν πρέπει να υπόκειται σε έξωθεν (κίνηση), και σε μεταβολή, διότι τότε θα έπρεπε να προϋποθέτει ότι υπάρχει άλλη αρχή». Την αρχή αυτή ο Αριστοτέλης την ονόμασε «πρώτο κινούν» και τούτο είναι το «Κινούν ακίνητον», δηλαδή η αιώνια και αμετακίνητη αρχή.
Αυτά τα ελάχιστα παραθέτουμε από τον πλούτο της γνώσεως και της σοφίας των Αρχαίων Ελλήνων Φιλοσόφων, προκειμένου να αιτιολογήσουμε την δεύτερη φράση του Χριστού, σε συνδυασμό πάντα με τα Θεία διδάγματα και τον Θείον Λόγον του, που πηγάζουν από την «Αγία Γραφή» και εκφράζουν τα Πατερικά κείμενα, η Εκκλησιαστική υμνογραφία – υμνολογία – αγιογραφία και η Ιερή παράδοση.

Ελάχιστες φράσεις από κείμενα της Αγίας Γραφής θα μεταφέρουμε, προκειμένου και ύστερα από μελέτη ενσυνείδητη – ευσυνείδητη, να ακροασθούμε το μεγαλείον της Τριαδικής Θεότητος, όπως: Εν αρχή ην ο Λόγος και ο Λόγος ην προς τον Θεό και Θεός ην ο Λόγος» (Ιωάννη κεφ. α’ 11-18):… Αιτείτε και δοθήσεται υμίν, ζητείτε και ευρήσετε, κρούετε και ανοιγήσεται υμίν…». (Λουκά Κεφ. ια’ 9-10). «Η αγάπη εν έργω και αλήθεια» (επιστολή Α’ Ευαγγελιστή Ιωάννη, κεφ. γ’ 16-24). «Ο εσώτερος λόγος» που εκφράζει τους λόγους και τις πράξεις που πηγάζουν εκ της καρδίας (Μάρκου κεφ. ιβ 33-35). Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται, στίχος από τους μακαρισμούς κατά την θαυμαστή – θεολάλητον εκείνη ομιλία του Ιησού στο όρος των ελαιών, και την ρήση: «Γνώσεσθε την αλήθεια, και η αλήθεια ελευθερώσει υμάς…» (Ιωάννη κεφ. η’ 30-37) φράση διαχρονική.

Αν και οι λόγοι αυτοί στους οποίους και αναφερθήκαμε, συνοπτικά εκφράζουν ουσιώδη διδάγματα της πίστεώς μας. Πολλοί ίσως δεν γνωρίζουμε ή δεν προσεγγίζουμε το βάθος της Θεϊκής σοφίας που περικλείουν τα ιερά κείμενα, τα οποία και συνεπεία τούτου καθίστανται πάντοτε ενεργά και επίκαιρα – αθάνατα.
Όμως ο σημερινός άνθρωπος μέσα από την εσωτερική καλλιέργεια της ψυχής δια των αρετών, καθώς πιο πάνω αναφερθήκαμε, μπορεί να εμβαθύνει στον λόγο του Ευαγγελίου μελετώντας και εφαρμόζοντας την φράση: Οι λόγοι και οι πράξεις πηγάζουν εκ της καρδίας. Η ρήση αυτή του Ευαγγελίου προβάλλει τον καθαρό λόγο που εκφράζει την λειτουργικότητα της ζωής και συμβάλλει ουσιαστικά κατά την εφαρμογή του στην προαγωγή και ανέλιξη της ατομικής και κοινωνικής συνείδησης.

Οι πιο πάνω συγκρίσεις Χριστιανισμός – Αρχαίος Ελληνισμός προβάλλουν βαθιές έννοιες με υψηλά νοήματα – διδάγματα που εκφράζουν την πορεία του Ελληνορθόδοξου Πολιτισμού, αγκαλιάζουν τα μεγάλα υπαρξιακά προβλήματα και δίνουν νόημα στην δημιουργία και Ζωή, και δια του Ευαγγελίου, των Αποστολικών διδαχών, των Πατέρων της Εκκλησίας και των Οικουμενικών Διδασκάλων εκφράζουν – προβάλλουν – Προάγουν τον Εσώτερο λόγο, που είναι η πεμπτουσία στην λειτουργική ζωή του ανθρώπου. Έτσι ο άνθρωπος μέσα από την γνώση της Αγίας Γραφής και των Πατερικών κειμένων και με συνεχή άσκηση ανεβαίνει σταδιακά την κλίμακα των αρετών της ζωής και πορεύεται από το κατ’ εικόνα στο καθ’ ομοίωση – Θεού το δώρον…  Όμως ο άνθρωπος σήμερα βιώνει – ζει σε μια τεχνοκρατούμενη ψευδο - ευδαιμονική κοινωνία.

Στην πράξη λατρεύει την κτίση και όχι τον Κτίστη και Δημιουργό των πάντων Θεόν. Έτσι ακολουθεί λάθος πορεία στην ζωή. Με την συμπεριφορά του περιφρονεί ή επί το ορθότερον προσπαθεί να αναθεωρήσει κατά το προσωπικό του συμφέρον τις αξίες, τα ιδανικά, τις αρετές της ζωής και στην θέση τους να τοποθετήσει τι; Την υποκρισία, τον φθόνο, την αλαζονεία, την απληστία, την ζηλοτυπία, την κακία, τον πόλεμο, (σημάδια καταστροφής, που τα βλέπουμε συχνά στην ζωή μας), και να βαπτίσει: Το ανήθικο ηθικό, το άδικο δίκαιο, το ψεύτικο αληθινό, προκειμένου να δαμάσει – ηρεμήσει την συνείδησή του.
Όμως είναι δυνατόν να επιζήσει μια κοινωνία, ένας λαός – Οι κοινωνίες και οι λαοί χωρίς πνευματική οικοδομή και ηθικό εξοπλισμό;  Χωρίς ιδανικά, αξίες και αρετές που καθώς αναφέραμε εκφράζουν αυτή την ζωή και το βαθύτερο νόημά της (;) Ασφαλώς ΟΧΙ!!!!

Του Αριστοτέλη Π. Τσάκωνα

ΕΛ ΩΡΑ