TA ΜΥΣΤΗΡΙΑ ΤΩΝ ΚΥΚΛΑΔΩΝ

Το επιτελείο του Θεόδοτου θεωρεί το παρακάτω άρθρο το πιο σημαντικό που έχει μέχρι σήμερα δημοσιευθεί στο μπλογκ και γνωρίζει εκ των προτέρων πως θα προκαλέσει πολλές και έντονες αντιδράσεις. Όπως θα έχουν καταλάβει από καιρό οι αναγνώστες μας, δεν ασχολούμαστε με «ελληνόψυχες» και «πατριωτικές» ανοησίες σαν αυτές που κατακλύζουν το «ελληνοκεντρικό» δίκτυο. Μας ενδιαφέρει να κατανοήσουμε τι ακριβώς επιτέλους συμβαίνει σε αυτό το τόπο και αυτό είναι ένα ερώτημα που οι διάφοροι «ελληνόψυχοι» αρνούνται να αναλογισθούν και όποτε κάποιος το αναφέρει αρχίζουν και φωνάζουν: «Όλοι Έλληνες είμαστε!», «Η εθνική ενότητα πάνω απ’όλα!», «Οι Έλληνες ενωμένοι μεγαλουργούν!», και ίσως το μακράν ηλιθιοδέστερο: «δεν υπάρχει δεξιά, δεν υπάρχει αριστερά, μόνο κόκκαλα υπάρχουν των Ελλήνων τα ιερά!». Συνθήματα που ουσιαστικά όχι απλά οδήγησαν στην πλήρη αποβλάκωση του λαού αυτού αλλά και πρακτικά κρατάνε το παρόν καθεστώς στην εξουσία.

Ως συντακτική ομάδα του μπλογκ είμαστε πεπεισμένοι (και τη θέση μας την παρουσιάζουμε στο άρθρο αυτό) πως κάτι πολύ περίεργο εάν όχι τρομακτικό συμβαίνει σε αυτό το τόπο και με αυτό το λαό. Είναι ένα ζήτημα που το μέγεθος του και τις επιπτώσεις του μόλις τώρα έχουμε αρχίσει να αντιλαμβανόμαστε...

 

Γράφουν οι Θεόδωρος Λάσκαρης και Ευστάθιος Κυριώτης

Αυτή η άμοιρη πατρίδα πολλά εἰναι τα  μυστήρια που κρύβει. Μοιάζει με τον λαβύρινθο του Μίνωα: Ίσως έτσι εξηγείται γιατί θυσιάζει τα παιδιά της σε αφανείς Μινώταυρους, καλά κρυμμένους μέσα στις τόσες σπηλιές  της. Θα προσπαθήσουμε λοιπόν να ξετυλίξουμε το νήμα της Αριάδνης, μήπως και καταφέρουμε να βγούμε από τον λαβύρινθο, έχοντας όμως πρώτα εντοπίσει τον πραγματικό Μινώταυρο.

Η ιστορία μας λοιπόν, φίλοι και φίλες του Θεόδοτου, αρχίζει τον Αύγουστο του 1988, όταν ο Ιουδαίος Yakov Leib Hakohain, ιδρυτής της οργάνωσης  των νέο-ντονμέδων, μιας γνωστικού χαρακτήρα και υφής συσπείρωσης, που θέλει να επαναφέρει στην επιφάνεια και να προωθήσει την επιβολή της θεωρίας των γνωστών σε όλους μας ντονμέδων της Τουρκίας, ξεκίνησε  το ταξίδι του από τον Πειραιά για τη Σμύρνη, όπου εκεί σκόπευε να συναντήσει τους εναπομείναντες κρυπτοϊουδαίους ντονμέδες. Όταν λοιπόν το πλοίο προσάραξε αναγκαστικά στην Τήνο, ο καπετάνιος πρότεινε (με επιμονή) στον Yakov Leib Hakohain να βγει και να επισκεφθεί τα χωριά. Πράγματι ο εν λόγω Yakov κ.λπ.  δέχτηκε και άρχισε να περιοδεύει στα χωριά της Τήνου.
 
Εκεί, όπως ο ίδιος αφηγείται, ένοιωσε τεράστια έκπληξη παρατηρώντας ότι στα απομονωμένα χωριά που επισκέφθηκε, πάνω από την είσοδο των παλαιών σπιτιών, στις εκκλησίες ακόμα και σε χριστιανικά σύμβολα ήταν ‘φιλοτεχνημένο’ το εξάκτινο αστέρι του Δαβίδ, έμβλημα των Εβραίων πρώτα και των απανταχού της γης Ιουδαίων σήμερα. Παρατηρώντας λοιπόν αυτό το ‘παράδοξο’, παρατηρώντας στη συνέχεια την ευμενή  στάση των κατοίκων, καθώς επιδιδόταν σε θρησκευτικού (ιουδαϊκού) τύπου ιεροπραξίες και συζητώντας μετά με τον καπετάνιο του πλοίου, για το ποια μπορεί να είναι η εξήγηση του φαινομένου, ο Yakov Leib Hakohain άρχισε σταδιακά να κατανοεί ότι πρόκειται για απογόνους Σεφαρντίμ Ιουδαίων οι οποίοι βρέθηκαν στις Κυκλάδες, αφότου το 1492 τους έδιωξαν από την Ισπανία.  Η κορύφωση ήρθε όταν ο καλός του φίλος πλέον καπετάνιος μετά από μερικά ποτηράκια ούζου άφησε στην άκρη τις κρυπτικές απαντήσεις του στα αγωνιώδη ερωτήματα του Yakov και του είπε το εξής εκπληκτικό: «ξέρεις δεν μπορούμε όλοι να είμαστε Εβραίοι με το τρόπο που είστε εσείς»

Στις Κυκλάδες ασφαλώς οι Σεφαρντίμ από την Ισπανία παρουσιαστηκαν ως καθολικοι αλλά μπορεί να θεωρηθεί δεδομένο πως αργότερα προφανώς αρκετοί «ασπάσθηκαν» επιφανειακά την Ορθοδοξία. Στην ουσία βέβαια παρέμειναν Ιουδαίοι στο θρήσκευμα και τη συνείδηση, όπως ακριβώς οι διαβόητοι ντονμέδες της Τουρκίας και οι Φρανκιστές της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Το τι ποσοστό του πληθυσμού είναι συνειδητά κρυπτοιουδαίοι, τι ποσοστό έχουν απώτερη εβραϊκή καταγωγή αλλά ασπάστηκαν τον χριστιανισμό ειλικρινώς και τι ποσοστό αποτελεί τον γηγενή χριστιανικό πληθυσμό ασφαλώς δεν μπορούμε να απαντήσουμε. Θεωρούμε όμως πως το θέμα χρήζει περαιτέρω εξετάσεως.

To πώς, ήδη από τις αρχές του Μεσαίωνα, βρέθηκαν τόσοι πολλοί Ιουδαίοι στην Ιβηρική Χερσόνησο παραμένει άγνωστο. Το θέμα είναι ότι αυτοί κάλεσαν τους Άραβες στα εδάφη της σημερινής Ισπανίας και στη συνέχεια υπήρξανε βασικοί συνεργάτες των εκεί Μουσουλμάνων κυριάρχων. Έτσι, όταν τελείωσε επιτυχώς,  το 1492, η Reconquista (Ανακατάληψη) της Ιβηρικής Χερσονήσου από τους Καθολικούς Βασιλείς, Φερδινάνδο και Ισαβέλλα, τόσο οι Μουσουλμάνοι όσο και οι Ιουδαίοι υποχρεώθηκαν να φύγουν, κυρίως διότι ορθώς θεωρήθηκε ότι  αποτελούσαν κίνδυνο για τη Χριστιανική Μοναρχία.

 Το διάταγμα για τον διωγμό των Ιουδαίων υπήρξε κρυστάλλινο στη διατύπωσή του: Οι Ιουδαίοι έπρεπε να φύγουν, επειδή (μεταξύ άλλων) χρησιμοποιούσαν την οικονομική τους δύναμη για να μεταστρέψουν στον Ιουδαϊσμό τους Χριστιανούς συνοίκους τους. Έτσι, οι περισσότεροι (που στο εξής ονομάζονταν Σεφαρντίμ, από τη λέξη Σεφαράντ, που σημαίνει «Ισπανία») έφυγαν. Πολλοί ήρθαν και εγκατατάθηκαν στη Θεσσαλονίκη, λίγο πριν από τα τέλη του 15^ου αιώνα, επειδή ο τότε αρχιραβίνος της Τουρκίας, Μωυσής-Ηλίας Καψάλης (από την Κρήτη), έπεισε τον σουλτάνο Βαγιαζήτ Β΄ να τους δεχτεί. Αυτό μακροπρόθεσμα αποδείχτηκε καταστροφικό για την Τουρκία, επειδή ακριβώς αυτοί οι Ιουδαίοι της Θεσσαλονίκης βοήθησαν αποτελεσματικά στην εκκόλαψη και επικράτηση του κινήματος των Νεοτούρκων, το 1908, το οποίο είχε ως αποτέλεσμα τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

Στην Ισπανία όμως έμειναν πολλοί  που δήθεν ασπάστηκαν τον Χριστιανισμό και ονομάστηκαν Μarranos (δηλ. άνθρωποι βδελυροί). Θεωρητικώς ήταν Χριστιανοί και πολλοί μάλιστα χειροτονήθηκαν κληρικοί και, λόγω των χρημάτων που διέθεταν, έφτασαν να γίνουν επίσκοποι, αρχιεπίσκοποι, καρδινάλιοι κ.λπ. Αυτούς και μόνο αυτούς κυνηγούσε η Ιερά Εξέταση – και ορθώς τους καταδίωκε, γιατί, εάν δεν τους καταδίωκε, τα κράτη της Ιβηρικής Χερσονήσου, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα, θα γίνονταν ιουδαϊκά.

Πολλοί από αυτούς όμως, τους Σεφαρντίμ,  ήρθαν και στις Κυκλάδες, που από το 1204 και μετά είχαν υπαχθεί στην κυριαρχία των Βενετών. Η Βενετία ήταν καθολική, αλλά έβαζε τα κρατικά συμφέροντα πάνω από τη Χριστιανική Θρησκεία. Το 1566 οι Κυκλάδες (εκτός από την Τήνο) πέρασαν στην τουρκική κυριαρχία και ο σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής έκανε δούκα των Κυκλάδων τον σεφαρντί (από την Ισπανία) Ιουδαίο Ιωσήφ Νάζι. Αυτό το ιουδαϊκό δουκάτο κράτησε μέχρι το 1579, αλλά και στη συνέχεια οι Κυκλάδες διατήρησαν, έστω και υπό την άμεση κυριαρχία του σουλτάνου, πάρα πολλά προνόμια. Ειδικά η Τήνος μάλιστα έγινε τουρκική πολύ αργά, το 1715, αλλά με τόσα προνόμια, ώστε ήταν περίπου σαν αυτόνομη. Όλα αυτά διευκόλυναν πάρα πολύ την εγκατάσταση Ιουδαίων στις Κυκλάδες.

Στα κυριότερα νησιά των Κυκλάδων πάντως, από τα 1204 και μετά, βασικό θρήσκευμα ήταν όχι η Ορθοδοξία αλλά ο Ρωμαιοκαθολικισμός. Και κάτι που πρέπει να  σημειωθεί είναι ότι, σε αντίθεση με τα Επτάνησα, Καθολικοί στις Κυκλάδες ήταν κυρίως άνθρωποι του λαού, φτωχοί δηλαδή και στις κατώτερες βαθμίδες της κοινωνικής κλίμακας. Έτσι πολλοί Ιουδαίοι προσηλυτίστηκαν στον Ρωμαιοκαθολικισμό και, μετά, όταν από το 1823, οπότε με την ανεύρεση της εικόνας της Μεγαλόχαρης στην Τήνο, ο πληθυσμός άρχισε να στρέφεται προς την Ορθοδοξία, πολλοί κρυπτοϊουδαίοι έγιναν και αυτοί  «Ορθόδοξοι». Γενικώς οι Κυκλάδες πάντως έμειναν ουσιαστικά ουδέτερες σε όλη τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης. Και ένας λόγος της ουδετερότητας αυτής είναι και η ύπαρξη ισχυρού κρυπτοϊουδαϊκού στοιχείου.

Βασική άποψη των στελεχών του Θεόδοτου είναι ότι η Ελλάδα δεν είναι απλώς κρυπτοϊουδαϊκό κράτος αλλά πιθανότερα κάτι πολύ χειρότερο και αυτό διαφαίνεται από τα παρακάτω στοιχεία:

1. Οι Γεφυραίοι (όρος που μπορεί να θεωρηθεί απόδοση στα αρχαία ελληνικά της λέξης Εβραίος=περάτης) φέρανε τη δημοκρατία στην Αθήνα. Έμβλημά τους ήταν το γαλάζιο και λευκό χρώμα του πέπλου της Αθηνάς. Για αυτούς γράφει ο Ηρόδοτος (Ε΄ 57-59).

2. Οι Σπαρτιάτες θεωρούνται συγγενείς των Ιουδαίων (Α΄ βιβλίο Μακκαβαίων, ιβ΄, 1-23). Μέχρι τον 10^ο αιώνα μ.Χ. άλλωστε ζούσαν στη Σπάρτη πάρα πολλοί Ιουδαίοι.

3. Μία από τις εξαιρετικά σπάνιες στην Ευρώπη αγροτικές ιουδαϊκές κοινότητες ήταν εγκατεστημένη στον Παρνασσό περί τα τέλη του Μεσαίωνα. (Μαρτυρία του Βενιαμίν της Τουδέλας).

4. Η πρώτη μεγάλη ιουδαϊκή κοινότητα της Ευρώπης ήταν, κατά πάσα πιθανότητα, στα σημερινά Γιάννενα. Ο Μέγας Αλέξανδρος πράγματι και ορισμένοι από τους διαδόχους του τους συμπαθούσαν πολύ, επειδή στην Παλαιά Διαθήκη (Δανιήλ, η΄, 1-27) υπάρχει κεφάλαιο που έχει θεωρηθεί «προφητεία» της νίκης του Μεγάλου Αλεξάνδρου κατά των Περσών. Έτσι πιθανόν εξηγείται ο μεγάλος ιουδαϊκός πληθυσμός της Αλεξάνδρειας της Αιγύπτου (τα 2/5 των κατοίκων) καθώς και η προέλευση των Ρωμανιωτών Ιουδαίων του ελλαδικού χώρου.

5. Από το 1492 και μετά, το μεγαλύτερο παγκοσμίως κέντρο των Σεφαρντίμ Ιουδαίων γίνεται η Θεσσαλονίκη.

6. Το συγκλονιστικότερο όμως αναφέρεται στον Διόδωρο Σικελιώτη (μ΄, 3). Όταν οι Αιγύπτιοι έδιωξαν τους Εβραίους από την Αίγυπτο, ο πολύς λαός, με επικεφαλής τον Μωυσή, πήγε στην «Ιουδαία», δηλαδή την Παλαιστίνη, ενώ οι επιφανείς, με αρχηγούς τον Δαναό και τον Κάδμο ήλθαν εδώ, στην Ελλάδα.

Μετά από όλα αυτά, δικαίως μπορεί κανείς να αναφωνήσει όχι το ήδη τελείως ξεπερασμένο :«Ποιος κυβερνά αυτόν τον τόπο;» αλλά :«Μα τι γίνεται επιτέλους σε αυτόν εδώ τον τόπο;»

Σημείωση

Την εμπειρία του ντονμέ στην Τήνο μπορεί να τη διαβάσει κανείς (στα αγγλικά) στον εξής ιστοχώρο: http://www.donmeh-west.com/smyrna.shtml

ΘΕΟΔΟΤΟΣ